Hak ve Kardeşlik Hareketinin Amaçları, Irklara, İslam'a ve Dünya Müslümanlarına Bakış Açısı Nedir?
Prof.Dr.Naki Erdemir
"Hak ve Kardeşlik Hareketi", toplumsal ve manevi değerlerin yaşatılmasını amaçlayan bir sivil toplum kuruluşu olarak ortaya çıkmıştır. Eğitim, yardım ve bilinçlendirme projeleri yürütmeyi hedefleyen bu hareket, kurumsal yapısıyla hayır faaliyetleri, gönüllülük esasına dayanan sosyal destek projeleri ve kültürel etkinlikler düzenlemektedir. Hareket, 8 Mayıs 2012 tarihinde, farklı meslek gruplarından gelen ve ümmetin sorunlarını kendi sorunu olarak gören çeşitli kişiler tarafından kurulmuştur. Bu rapor, sunulan araştırma materyallerine dayanarak hareketin amaçlarını, etnik kökenlere bakış açısını, İslami prensipleri nasıl yorumladığını ve küresel Müslüman topluluğu hakkındaki görüşlerini analiz etmeyi amaçlamaktadır.
Temel Amaçlar ve Hedefler:
Hak ve Kardeşlik Hareketi'nin temel misyonu, kardeşlik, birlik, dayanışma ve yardımlaşma ekseninde çalışmalar yürüterek ümmetin dertlerini dert edinmektir. Vizyonu ise maddi ve manevi alanlarda kalkınmış, hak ve adaletin egemen olduğu bir medeniyetin inşası için toplumu bilinçlendirmeye yönelik faaliyetler gerçekleştirmektir. Hareket, yerelde ve genelde hakka, adalete, kardeşliğe, birliğe ve beraberliğe dayalı en adil hayat tarzını inşa ve ihya etmeyi amaçlamaktadır. Bu bağlamda, güç, çıkar, imtiyaz ve adam kayırmacılığa dayalı olarak gördüğü zulüm sisteminden kaynaklanan adaletsizlikleri ortadan kaldırmak hareketin varoluş nedenidir.
Hareketin temel amaç ve ilkeleri arasında, hak ve adalete dayalı olarak yüce milletin (tüm ırkların) birliğini, beraberliğini, kardeşliğini ve barışını sağlamak yer almaktadır. Ayrıca, ülkenin maddi ve manevi alanda değerler üreterek refah ülkesi olmasına katkıda bulunmak ve tüm insanlığa faydalı olmak da hedefleri arasındadır. Hak ve Kardeşlik Hareketi, milli ve manevi değerlere azami derecede bağlı mükemmel bir nesil, aile ve toplum inşa etmeye gayret göstermekte ve hak ve adalete dayalı programını en ücra yerleşim birimlerine kadar anlatmayı amaçlamaktadır. Yetkili makamlardaki yöneticilere önerilerde bulunmak ve uygulamalarını tavsiye etmek de hareketin önemli prensiplerindendir.
Hareketin temel ölçüsü Kuran ve Sünnet olup, lideri Hz. Muhammed (SAV)'dir. Hiçbir dernek, vakıf ve partinin devamı veya arka bahçesi olmadığını açıkça ifade eden hareket, siyasal çekişme yerine sivilleşmeye çalışmakta ve hayra motor, şerre fren olmaya çalışan meşru bir sivil toplum kuruluşu hareketi olduğunu belirtmektedir.
"Türkiyelilik" kavramını, ülkedeki tüm etnisiteleri ve inançları kapsayan ve aşan bir üst kimlik olarak benimsemektedir. Hareket, ülke sorunlarına milli ve ilmi çözümler üretmeyi ve uygulamaya çalışmayı kendine dert edinmiştir.
Etnik Kökenlere Bakış Açısı:
Hak ve Kardeşlik Hareketi, ırkçılığın her türlüsünü reddetmekte ve bunu cahiliye âdeti olarak kabul etmektedir. Hareket, ırk, dil veya cinsiyet temelinde ayrımcılık yapmamakta ve tüm ırklara eşit mesafede durmaktadır. Irkları ve dilleri Allah'ın ayetleri olarak görmekte ve bu nedenle tüm etnik gruplara saygı duymaktadır. Türk, Kürt, Arap gibi farklı etnik grupları eşit olarak değerlendiren hareket, herhangi bir ırkı diğerlerinden üstün görmemekte ve bölgesel veya ırksal öncelikleri olan söylemleri asla tasvip etmemektedir.
"Türkiyelilik" anlayışını benimseyen hareket, bu kimliğin Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olan herkesi hiçbir itirazı olmadan kucaklayabileceği bir üst kimlik olduğunu vurgulamaktadır. Bu bağlamda, Türk'ü, Kürt'ü, Laz'ı, Çerkes'i, Alevi'si ve Sünni'si ile tüm vatandaşların aynı ecdadın, aynı kültürün, aynı medeniyetin ve aynı tarihin evlatları olduğuna inanmaktadır. Hareket, bu nedenle, herhangi bir ferdi zorla Türkleştirme, Kürtleştirme veya Araplaştırma anlayışını kabul etmemekte ve devlet tarafından Türkçe, Arapça ve Kürtçe'nin isteğe bağlı olarak öğretilmesini önermektedir. "Yüce millet" kavramını tüm ırkları kapsayacak şekilde tanımlayan hareket, bu milletin hak ve adalete dayalı birliğini, beraberliğini, kardeşliğini ve barışını sağlamayı amaçlamaktadır.
İslam'a Bakış Açısı:
Hak ve Kardeşlik Hareketi, temelini İslam'ın temel kaynakları olan Kuran ve Sünnet'e dayandırmaktadır. Hareketin lideri olarak Hz. Muhammed (SAV) kabul edilmekte ve onun yaşam tarzı rehber edinilmektedir. İslami prensipler doğrultusunda en adil hayat tarzını yeniden canlandırmak ve inşa etmek hareketin temel hedeflerindendir. Hareket, kişilerin keyfi doğrularını değil, Hakka ve adalete uygun olan doğruları benimsemektedir. "Hak" kavramı, hareketin temelini oluşturan ve Allah'tan geldiğine inanılan adalet ve doğruluk ilkesini ifade etmektedir. Hareket, hakka ve adalete dayalı bir düzen kurmayı amaçlamaktadır. İslam'ın öğretilerinde önemli bir yer tutan "kardeşlik" ilkesi, hareketin bir diğer temel değeridir. Birlik, beraberlik ve işbirliğini vurgulayan hareket, bu kardeşliğin sadece sözde kalmayıp özde yaşanması gerektiğine inanmaktadır. Bu bağlamda, İslam ümmetinin birliği ve beraberliği için çaba göstermek hareketin önceliklerindendir. Hareket, Türkiye'nin iç birliğini ve ilerlemesini sağlayarak İslam ümmetine liderlik etme potansiyeline sahip olduğuna inanmaktadır. İslam birliğinin, müslüman dünyasının karşılaştığı sorunlara çözüm olacağına inanılmaktadır. Hareket, dini kullanarak çıkar sağlama amacı gütmemekte, aksine dini hayatın merkezine koymakta ve hakka dayalı siyaseti savunmaktadır.
Dünya Müslümanlarına Bakış Açısı:
Hak ve Kardeşlik Hareketi, dünya Müslümanlarının karşılaştığı sorunların farkındadır ve bu sorunlara çözüm üretmeyi amaçlamaktadır. Özellikle dindaşlara ve mazlumlara yönelik zulüm ve katliamlar hareketin dikkatini çekmektedir. Hareket, İslam dünyasının birliğini savunmakta ve bu birliğin sağlanması için çaba göstermektedir. Türkiye'nin, iç birliğini sağlayıp ilerleyerek daha geniş İslam dünyasına liderlik edebileceğine inanılmaktadır. İslam birliğinin kurulması, ümmetin karşılaştığı sorunların çözümü için kaçınılmaz bir gereklilik olarak görülmektedir. Hareket, "kardeşlik" ilkesi doğrultusunda dünyada bir duruşunu ifade etmektedir.
"Hak" ve "Kardeşlik" Kavramlarının Anlamı:
Türkçede "hak" kelimesi geniş bir anlam yelpazesine sahiptir. Doğruluk, adalet, pay, liyakat, bir şeye sahip olma yetkisi gibi çeşitli anlamları içeren "hak", hareketin temelini oluşturan bir kavramdır. Özellikle dini bağlamda "kul hakkı" ifadesi, insanların birbirlerine karşı olan sorumluluklarını ve haklarını vurgulamaktadır. Osmanlı Türkçesi ve Arapçada da "doğruluk" anlamına gelen "hak" kelimesi, hareketin ideolojisinde adalet ve doğruluk ilkelerinin merkeziyetini göstermektedir.
"Kardeşlik" kelimesi ise Türkçe'de sadece kan bağı olan ilişkileri değil, aynı zamanda dostluk, dayanışma ve manevi yakınlığı da ifade etmektedir. Alevilikteki "manevi kardeşlik" kavramı, ortak bir bağlılık ve sorumlulukla oluşan güçlü bağları tanımlamaktadır. Hak ve Kardeşlik Hareketi'nin kullandığı "kardeşlik" kavramı, İslam'ın inananlar arasındaki birlik, karşılıklı destek ve ortak amaç vurgusunu yansıtmaktadır. Hareket, bu kavramı sadece söylemde değil, toplumsal ilişkilerinde ve vizyonunda da hayata geçirmeyi, kapsayıcılığı ve ayrılıkların üstesinden gelmeyi amaçlamaktadır.
Liderlik ve Örgüt Yapısı:
Hak ve Kardeşlik Hareketi'nin Genel Başkanı/Lideri Prof. Dr. Naki ERDEMİR'dir. Hareketin diğer önemli liderleri arasında Genel Başkan Yardımcısı ve Müdafaayı Hukuk Komisyonu Başkanı Sosyolog Av. İlhami Sayan ile Genel Başkan Yardımcısı ve Müessesler Komisyonu Başkanı Mashar Kunşuk (İnşaatçı), Prof. Dr Memet Şekerci bir çokları bulunmaktadır. Sivil toplum kuruluşu (STK) statüsünde olan hareket, eğitim, yardım, bilinçlendirme projeleri, hayır etkinlikleri, gönüllülük esasına dayanan sosyal destek projeleri ve kültürel etkinlikler gibi çeşitli organizasyonel faaliyetler yürütmektedir. Hareketin çeşitli il ve ilçelerde teşkilatlanma çalışmaları devam etmektedir. STK olarak faaliyet göstermesi, hareketin öncelikle toplumsal ve kültürel alanlarda etkili olmayı amaçladığını göstermektedir, ancak hak ve adalete dayalı siyasetin meşruiyetini de kabul etmektedir.
Sonuç
Hak ve Kardeşlik Hareketi, İslami prensipler temelinde birlik ve kardeşliği teşvik etmeyi, adalet ve hakları savunmayı, Türkiye'nin ve daha geniş Müslüman dünyasının maddi ve manevi kalkınmasına katkıda bulunmayı amaçlayan bir harekettir. Irkçılığa karşı net bir duruş sergileyen hareket, "Türkiyelilik" üst kimliği altında ülkedeki farklı etnik grupları kapsayıcı bir yaklaşımla birleştirmeyi hedeflemektedir.
"Hak" ve "kardeşlik" kavramları, hareketin ideolojisinin ve adil ve uyumlu bir toplum vizyonunun merkezinde yer almaktadır. Prof. Dr. Naki ERDEMİR liderliğindeki hareket, sivil toplum kuruluşu olarak faaliyetlerini sürdürmekte ve Türkiye'nin sosyal ve siyasi ortamında potansiyel bir etkiye sahip olmaktadır. Ancak, sunulan araştırma materyallerininy kapsamı sınırlı olduğundan, hareketin spesifik faaliyetleri, Türkiye toplumu üzerindeki etkisi ve diğer kuruluşlarla ilişkileri gibi konularda daha fazla araştırmaya ihtiyaç duyulmaktadır.
Haber Erdal Yavuz